Copyright © 2023 SP9KAG
Sporty łączności odgrywają znaczącą rolę w popularyzacji sportów politechnicznych i obronnych szczególnie wśród dzieci i młodzieży szkolnej. Sporty te są sportami amatorskimi, które wymagają od ich uczestników pewnej sprawności fizycznej, oraz podstawowych umiejętności z zakresu obsługi sprzętu radiowego i zasad topografii. Zawody sportów łączności rozgrywane są na różnych szczeblach, począwszy od zawodów międzyklubowych, a na międzynarodowych skończywszy. Zdobywcy czołowych lokat otrzymują nagrody w postaci dyplomów, medali, pucharów, oraz nagród rzeczowych. Zawodnicy i zawodniczki uczestniczące w zawodach startują w poszczególnych grupach wiekowych, do których dostosowany jest odpowiedni poziom i stopień trudności poszczególnych konkurencji. Poszczególne grupy wiekowe przedstawiają się następująco:
• kategoria dzieci młodszych do lat 10 włącznie (osobno chłopcy i dziewczynki)
• kategoria dzieci w wieku 11 – 12 lat (osobno chłopcy i dziewczynki)
• kategorie młodzików i młodziczek w wieku 13 – 14 lat
• kategorie juniorów i juniorek młodszych w wieku 15 -16 lat
• kategorie dla juniorów i juniorek w wieku 17 – 18 lat
• kategorie dla juniorów i juniorek starszych w wieku 19 -20 lat
• kategorie dla seniorów i seniorek w wieku 21 – 39 lat dla mężczyzn i 21 – 34 lat dla kobiet
• kategorie weteranów i weteranek w wieku 40 + dla mężczyzn i 35 + dla kobiet
Ponadto kategorie weteranów podzielone są na podgrupy wiekowe, tak by uczestnicy zawodów startujący w tych kategoriach mieli równe szanse w uzyskanych wynikach.
Radioorientacja sportowa (klasyczna)
Radioorientacja sportowa popularnie zwana łowami na lisa jest dyscypliną sportu w której zawodnicy posługując się lekkim odbiornikiem z anteną kierunkową, mapą terenu , oraz kompasem mają za zadanie odszukać w jak najkrótszym czasie ukryte w terenie pracujące nadajniki. Ilość nadajników do odszukania przez poszczególnych zawodników uzależniona jest od kategorii wiekowej danego zawodnika i wynosi od 2 do 5.
Nadajniki pracują cyklicznie co oznacza, że pracę zaczyna nadajnik nr1, który pracuje przez jedną minutę. Po minucie nadajnik nr 1 wstrzymuje pracę i włącza się nadajnik nr 2, który pracuje przez kolejną minutę. Cykl zamyka nadajnik nr 5. Po minucie jego pracy pracę kontynuuje nadajnik nr1. W czasie pracy nadajników zawodnicy dokonują namiarów na poszczególne nadajniki za pomocą lekkich odbiorników z antenami kierunkowymi, uzyskując informację o kierunku ich lokalizacji. Po odnalezieniu wszystkich zadanych nadajników zawodnik udaje się jak najszybciej na metę. Na mecie zlokalizowany jest nadajnik pracujący na innej częstotliwości niż nadajniki ukryte w terenie. Nadajnik ten pracuje w trybie ciągłym i umożliwia zawodnikom odnalezienie mety. Nadajnik ten pracuje tak długo, dopóki ostatni zawodnik znajdujący się w terenie nie dotrze do mety. Na odszukanie zadanych nadajników jest wyznaczony limit czasowy. Przekroczenie tego limitu przez zawodnika powoduje jego dyskwalifikację. Zawody radioorientacji sportowej rozgrywane są w paśmie KF (3,5MHz) i UKF (144MHz). W zawodach prowadzona jest klasyfikacja indywidualna osobna dla każdej grupy wiekowej, jak również drużynowa stanowiąca sumę punktów poszczególnych zawodników drużyny.
Pochodnymi konkurencjami klasycznej radioorientacji sportowej jest foxoring, oraz sportowa nawigacja satelitarna. Zainteresowanych tymi konkurencjami odsyłam na stronę internetową Polskiego Związku Radioorientacji Sportowej.
Radioorientacja sportowa - start zawodnika w paśmie 144 MHz
Radioorientacja sportowa - zawodnik odnalazł ukryty w terenie nadajnik
Wielobój Łączności
Program zawodów obejmuję następujące konkurencje:
• Strzelanie z broni pneumatycznej
• Określenie azymutu na nadajnik pracujący ciągle przy pomocy odbiornika i busoli, na czas
• Odszukanie jednego nadajnika pracującego ciągle
• Rzut granatem ćwiczebnym F-1
• Drużynowy bieg na orientację
• Odbiór i nadawanie liter oraz cyfr alfabetem Morse'a, zgodnie z regulaminem IARU
• Wymiana foniczna radiogramów w sieci radiowej
Strzelanie
Strzelanie odbywa się z karabinka pneumatycznego kaliber 4,5 mm z wolnej ręki bez wykorzystania pasa i podpórki do tarczy o średnicy 14 cm. Jedynie zawodnicy dwóch najmłodszych kategorii wiekowych mogą korzystać z podpórek, oraz z pomocy starszych przy załadowywaniu karabinka. Zawodnicy oddają 3 strzały próbne i 10 strzałów ocenianych.
Wynikiem tej konkurencji jest suma punktów poszczególnych strzałów.
Wielobój łączności - zawodnicy na linii strzału
Wielobój Łączności - zawodnik na linii strzału
Określenie azymutu na ciągle pracujący nadajnik
Pracujący nadajnik umieszczony jest w odległości ok. 200 – 300 m od zawodnika. Zawodnik przy pomocy odbiornika KF (3,5 MHz) z anteną kierunkową i za pomocą busoli ma za zadanie określić w stopniach azymut na pracujący nadajnik. Przed konkurencją zawodnik otrzymuje awansem 100 pkt. Za każdy stopień błędu odejmuje się zawodnikowi 2 pkt. Maksymalny czas na zakończenie konkurencji wynosi 3 minuty. W przypadku przekroczenia tego limitu zawodnikowi nie zalicza się punktów za tą konkurencję.
Odszukanie ciągle pracującego nadajnika KF (3,5MHz)
Zawodnicy mają za zadanie za pomocą odbiornika z anteną kierunkową odnaleźć w ukryty terenie nadajnik KF pracujący w trybie ciągłym. Odległość pracującego nadajnika od startu wynosi ok. 800 – 1000m. Na odszukanie nadajnika zawodnik ma 10 minut.
Każdy zawodnik przed startem otrzymuje awansem 100 pkt. Za każdą minutę poszukiwania odejmuje się zawodnikowi 5 pkt. Czas poszukiwania zaokrągla się do pełnych minut ( do 30 sekund w dół, powyżej 30 sekund w górę). Przekroczenie limitu czasu powoduje nie przyznanie punktów zawodnikowi za tą konkurencję.
Rzut granatem ćwiczebnym F-1
Konkurencja polega na trafieniu do celu w kształcie kwadratu o boku 1,5 m. Odległość rzucającego zawodnika od celu uzależniona jest od kategorii wiekowej w jakiej dany zawodnik startuje i wynosi od 8 do 25 m. Zawodnicy wykonują po 3 rzuty próbne i 10 rzutów ocenianych. Za każdy celny rzut zawodnik otrzymuje 10 pkt.
Wielobój Łączności - zawodnik na linii rzutu granatem
Drużynowy bieg na orientację
Drużyna biorąca udział w tej konkurencji składa się z czterech zawodników (po jednym z każdej grupy wiekowej) wyznaczonych przez kierownika drużyny. Zadaniem drużyny jest odnalezienie w terenie za pomocą mapy i busoli punktów kontrolnych zaznaczonych na otrzymanej mapie. Ilość punktów kontrolnych wynosi od 5 do 10, a długość trasy do przebycia przez drużynę 2 -3 km. Czas na odnalezienie punktów kontrolnych wynosi 30 minut. Przed startem drużyna otrzymuje 25 pkt. na każdego zawodnika. Za każdą minutę poszukiwania odejmuje się drużynie 1 pkt. Za nie odnalezienie punktu kontrolnego drużynie odejmuje się 10 pkt. Uzyskane punkty za tą konkurencję dolicza się wyłącznie do klasyfikacji drużynowej. Punktów nie otrzymuje drużyna, która przekroczyła limit czasu lub nie odnalazła ani jednego punktu kontrolnego.
Odbiór i nadawanie liter oraz cyfr alfabetem Morse'a
Zawodnik startujący w tej konkurencji odbiera radiogramy osobno literowe i cyfrowe w tempie początkowym przez siebie zadeklarowanym. Tempo odbioru jest stopniowo zwiększane. Oceniane są radiogramy o najmniejszej liczbie błędów i jednocześnie odebrane w najwyższym tempie. Dopuszczalna ilość błędów wynosi 5. Podczas nadawania oceniana jest jakość nadawania i ilość popełnionych błędów przez zawodnika.
Konkurencja ta rzadko wchodzi do programu zawodów ze względu na nieznajomość alfabetu Morse’a wśród ich uczestników. Pragnę zatem zasygnalizować jedynie możliwość wprowadzenia tej konkurencji przez organizatorów do konkretnych zawodów.
Wymiana foniczna radiogramów w sieci radiowej
Sieć radiowa składa się z trzech zawodników jednej drużyny. Każdy z zawodników ma za zadanie nadać fonią radiogram składający się pięćdziesięciu znaków (liter i cyfr). Kolejność nadawania radiogramów jest następująca:
radiostacja nr 1 po słowie „START” nadaje radiogram do radiostacji nr 2
radiostacja nr 2 odbiera radiogram od radiostacji nr 1 i nadaje radiogram do radiostacji nr 3
radiostacja nr 3 odbiera radiogram od radiostacji nr 2 i nadaje radiogram do radiostacji nr 1
radiostacja nr 1 odbiera radiogram od radiostacji nr 3 i po słowie „STOP” kończy wymianę radiogramów. Każdy z uczestników sieci ma radiogram do nadania o innej treści. W czasie wymiany radiogramów zawodnicy mogą korygować treść odebranych radiogramów,. Maksymalny czas na wymianę radiogramów liczony od słowa „START” do słowa „STOP” wynosi 10 minut.
Każdy z trzech współpracujących zawodników otrzymuje przed konkurencją awansem 300 pkt. Za każde 60 sekund odlicza się po 10 pkt. Za każdy błąd popełniony w odbiorze popełniony przez każdego z zawodników odlicza się 2 pkt. Zachowaną sumę punktów dzieli się przez 3. Iloraz stanowi punkty uzyskane przez każdego zawodnika.
Przekroczenie przez zawodników limitu czasu powoduje nie przyznanie punktów za tą konkurencję.
Wielobój Łączności - wymiana radiogramów
Wielobój Łączności - dekoracja zwycięzców młodszej kategorii wiekowej
Wyniki końcowe wieloboju
Wynikiem końcowym wieloboju stanowiącym o miejscu w danej kategorii wiekowej jest suma punktów uzyskanych we wszystkich konkurencjach bez biegu drużynowego.
Aby zostać sklasyfikowanym zawodnik musi brać udział przynajmniej w czterech konkurencjach. W zawodach prowadzi się również klasyfikację drużynową. Do wyniku drużyny zostają wliczone wyniki po jednym najlepszym zawodniku z każdej kategorii wiekowej.
